Ustawodawca wprowadził szereg zmian do ustawy systemowej, emerytalnej i zasiłkowej. Część z nich wejdzie w życie 1 stycznia natomiast pozostałe 1 kwietnia 2022 r. i 1 stycznia 2023 r. Zmiany te mają różny charakter ? od bardzo istotnych i korzystnych dla klientów ZUS po porządkowe.
Zmiany wchodzące od dnia 01-01-2022 roku
1.Uchylenie zasady, że nieterminowe opłacanie składek powoduje ustanie dobrowolnego ubezpieczenia ( np. chorobowego).
Osoby podlegające do ubezpieczenia dobrowolnego nie będą otrzymywały odmowy prawa do świadczenia z powodu stwierdzenia ustania ubezpieczenia na skutek nieterminowego opłacania składek i nie będzie konieczności składania wniosków o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie. Ubezpieczony dobrowolnie będzie objęty ubezpieczeniami od dnia zgłoszenia do dnia wyrejestrowania.
2.Zniesienie nieograniczonych w czasie korekty dokumentów rozliczeniowych.
Płatnik składek będzie mógł przekazywać imienne raporty rozliczeniowe lub korygować podstawy wymiaru składek za ubezpieczonych:
za okresy rozliczeniowe do grudnia 2021 w terminie do 1 stycznia 2024 r.
- za okresy rozliczeniowe od stycznia2022 w terminie do 5 lat od daty opłacenia składek.
Po upływie tych terminów ZUS zapisze podstawy wymiaru składek i kwoty składek wyłącznie na kontach ubezpieczonych i tylko na podstawie wyroku sądu lub prawomocnej decyzji.
3.Ujednolicenie zasad przeliczania świadczeń emerytalnych w starym i nowym systemie.
Wprowadzone zostanie równe traktowanie emerytów w zakresie przeliczania świadczeń emerytalnych grup pracujących emerytów. Doliczenie okresów przebytych po przyznaniu renty lub emerytury będzie możliwe raz w roku i będzie dotyczyło tylko okresów składkowych.
4.Korzystna zmiana dotycząca zawieszania renty socjalnej z powodu uzyskiwania dodatkowych przychodów
Renta socjalna będzie podlegała takim samym zasadom co renty z tytułu niezdolności do pracy.
Jeśli przychód będzie wyższy niż 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie przekroczy 130% tej kwoty (obecnie 7 155,90 zł) część renty socjalnej będzie nadal przysługiwać. Dopiero gdy przychód przekroczy wyższy próg ? 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, renta będzie zawieszona.
Na bieżąco renta będzie wypłacana (w pełnej wysokości lub zmniejszona) albo będzie zawieszona (w zależności od kwoty przychodu), ale jej ostateczne rozliczenie nastąpi po zakończeniu roku kalendarzowego. Będzie można porównać przychód z każdego miesiąca osobno lub z całego roku.
Katalog przychodów zostanie ograniczony. Na zawieszenie renty socjalnej nie wpłynie przychód z tytułu najmu czy dzierżawy, a także z niektórych rodzajów pracy, np. przychody z umowy zlecenia uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów jeśli nie ukończyli 26 roku życia oraz honoraria z tytułu działalności twórczej lub artystycznej.
5.Zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu do ubezpieczenia
Za okres niezdolności do pracy przypadający po ustaniu ubezpieczenia zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni. Nie dotyczy to niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą, występującej w czasie ciąży lub powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianych dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.
- Zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu
Miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu będzie wynosił 80% podstawy wymiaru zasiłku zamiast 70 % (aktualna wysokość podstawy).
7.Prawo do zasiłku macierzyńskiego po śmierci pracodawcy
Rozszerzenie grupy osób uprawnionych do zasiłku macierzyńskiego i zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego o osoby, które z przyczyn od siebie niezależnych (tj. śmierci pracodawcy) utraciły prawo do ubezpieczenia chorobowego i urodziły dziecko po ustaniu tego ubezpieczenia.
8.Ustalanie podstawy zasiłku na nowo
Podstawa zasiłku ustalana na nowo jeśli między okresami obierania zasiłków wystąpi przerwa wynosząca co najmniej jeden miesiąc kalendarzowy ( do tej pory były to trzy miesiące kalendarzowe).
Zmiany wchodzące od dnia 01-04-2022 roku
1.Zmiana trybu i formy zawiadamiania płatnika składek o obowiązującej go stopie procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Od roku składkowego 01.04.2022-31.03.2023 ZUS doręczy płatnikom zawiadomienie o wyliczonej stopie procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w postaci elektronicznej na profilu informacyjnym PUE.
2.Wystawianie zaświadczeń A1
Płatnicy składek i ubezpieczeni mają obowiązek składania wniosków o wydanie zaświadczenia A1 w formie elektronicznej. Wniosek w formie pisemnej będzie można złożyć tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Zaświadczenia A1 są wydawane wyłącznie w formie elektronicznej, chyba że ze względu na szczególnie uzasadniony przypadek klient złożył wniosek w formie papierowej.
Istnieje możliwość potwierdzenia autentyczności zaświadczenia A1 na stronie internetowej Zakładu po podaniu danych identyfikacyjnych dokumentu.
Wydruk zaświadczenia A1 sporządzony na podstawie jego wersji elektronicznej ma moc dokumentu urzędowego.
Zmiany wchodzące od dnia 01-01-2023 roku
1.Obowiązek założenia profilu informacyjnego na PUE.
Każdy płatnik składek będzie miał obowiązek założyć i utrzymywać profil informacyjny na PUE ZUS i przekazać Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych swój adres elektroniczny. W przypadku gdy płatnik nie dopełni tego obowiązku profil zostanie założony przez ZUS.
